قاعدتاً پیشگیری بهتر از درمان است . برنامه غذایی سالم با پیروی از اصول هرم غذایی و نیز فعالیت بدنی منظم این اطمینان را به شما می دهند که کودک شما دچار اضافه وزن نخواهد شد . چنانچه کودکی دچار اضافه وزن است یعنی در نمودار رشد وزن او بالای صدک 75 قرار دارد ، به پیشنهاد متخصصین، بهترین راه حل حفظ وزن کنونی او است چراکه او در حال رشد است . بدین معنا که نباید رژیم کاهش وزن داشته باشد ، با حفظ وزن کنونی اش همان طور که قد می کشد و بلند تر می شود به تدریج به وزن نرمال نزدیک تر می شود . برای آگاهی از چگونگی دریافت برنامه غذایی سالم به منظور حفظ وزن کنونی کودک خود به یک متخصص تغذیه مراجعه نمایید و با وی مشورت کنید .
انجام فعالیت بدنی روزانه را در وی تشویق کنید
کودک خود را به انجام حداقل یک ساعت فعالیت بدنی مناسب روزانه تشویق کنید :
فعالیت بدنی را برای وی انتخاب کنید که می دانید از انجام آن لذت خواهد برد مثلاً او را به دوچرخه سواری ببرید و یا برای شنا کردن به استخر بروید .
به جای یک پیاده روی خسته کننده چطور است پیاده روی را با یک موضوع سرگرم کننده همراه کنید مثلاً به تماشای پرنده ها بروید .
او را تشویق کنید که به یک باشگاه ورزشی برود . به عنوان مثال باشگاه فوتبال یا بسکتبال در کودکانی که به بازی های گروهی علاقه دارند و یا باشگاه ژیمناستیک .
تا حد امکان به جای استفاده از ماشین ، با کودکتان به پیاده روی بروید .
در تابستان برای بازی با توپ به پارک یا فضاهای سبز بروید و محدودیت زمانی برای کارهایی مانند تماشای تلویزیون یا بازیهای کامپیوتری قائل شوید .
محافظه کارانه عمل کنید
شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی کودکان نیز می توانند در مورد وزن خود حساس و نگران شوند . برخی کودکان اعتماد به نفس خود را از دست می دهند ؛ حتی برخی از آنها نشانه هایی از ابتلا به بیماری انورکسیا را نشان می دهند . پس از کنترل وزن به عنوان یک راه حل کلیدی استفاده نکنید . به هیچ عنوان ضرورت ندارد که کودک احساس گرسنگی و یا فقدان و محروم بودن از غذا را تجربه کند . بنابراین به جای تمرکز بر غذاهایی که او باید کمتر بخورد ، بر تمام غذاهایی که او می تواند بخورد تمرکز کنید . بهتر است از استفاده کلمه "رژیم" برای کودک جلوگیری کرده و کودک را به طور منظم و با فاصله های نزدیک وزن نکنید . خودتان سالم غذا بخورید و الگوی مثبتی برای فرزند خود باشید.
صبحانه کودکان را جدی بگیرید
از دیرباز همه والدین فرزندان خود را به داشتن یک صبحانه سالم ترغیب می‌‌کردند. ولی واقعیت آن است که خیلی از کودکان و نیز پدر و مادرها به اهمیت صبحانه در تامین سلامتی کودکان خود بی‌توجهند. بنابر تحقیقات انجام گرفته، تا 40 درصد کودکان وعده صبحانه را مصرف نمی‌کنند. پس این تنها کودک شما نیست که این مشکل را دارد، در مورد اهمیت مصرف صبحانه و فواید آن مطالعات زیادی انجام گرفته است که خلاصه‌ای از نتایج آن از قرار زیر است:
- مطالعه‌ای که اخیرا در آمریکا انجام شده است نشان می‌دهد، دانش‌آموزانی که قبل از شروع مدرسه صبحانه می‌خورند، در درس ریاضی و روخوانی نمره بالاتری کسب کرده، تمرکز بیشتری داشته و در ضمن کمتر به پزشک مدرسه مراجعه کرده‌اند و رفتار و خلق و خوی آنها بهتر از همکلاسی‌های آنان است که صبحانه صرف نکرده‌اند.
- کودکانی که یک صبحانه سالم می‌خورند، قادرند نیازهای تغذیه‌ای روزانه خود را تامین و وزن خود را کنترل کنند. این کودکان سطح کلسترول پایین‌تری داشته، کمتر از مدرسه غیبت دارند.
- احتمال اینکه کودکانی که صبحانه می‌خورند، غذاهایی با سطح مناسب از املاحی چون کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامین‌ها مانند ریبو فلاوین، ویتامین آ، ث، ب12 و فولات دریافت کنند بیشتر از کودکانی است که وعده صبحانه را حذف می‌کنند.
- عدم مصرف صبحانه دلیل چاقی و لاغری کودکان: در کودکانی که کاهش وزن دارند با عدم مصرف صبحانه، نمی‌توانند میزان کالری از دست رفته را در وعده‌های دیگر جبران کنند و بعکس در مورد کودکانی که افزایش وزن دارند عدم مصرف صبحانه باعث پرخوری بیش از حد آنها در ساعات بعدی روز می‌شود.
- صبحانه و تمرکز فکری: بررسی‌ها نشان داد که با مصرف صبحانه، تمرکز فکری و قدرت مغزی هنگام صبح بهبود می‌یابد و اگر کودکان صبحانه را حذف کنند سطوح قند خونشان تا زمان ناهار افت پیدا خواهد کرد. این مشکل بویژه در عصر بیشتر خواهد بود و در نهایت باعث افت تحصیلی دانش‌آموزان می‌شود.
اهمیت دادن به صبحانه به معنای داشتن یک صبحانه مفصل با انواع مواد غذایی پرچرب بدان صورت که در بعضی از افراد چاق مفرط دیده می‌شود نمی‌باشد، بلکه انتظار آن است که 20 15 درصد از انرژی دریافتی روزانه را هنگام صبحانه داشته باشید.
نکته عملی: داشتن صبحانه به عنوان یک وعده غذایی اصلی از زمان کودکی باید مورد توجه قرار گیرد. گرچه مادران علت اصلی نخوردن صبحانه کودکان خود را بی‌میلی کودکان یا دیر شدن مدرسه آنان می‌دانند، در مورد عدم مصرف صبحانه کودکان مهم‌ترین دلیل اهمیت ندادن به صبحانه توسط والدین است. از طرف دیگر بسیاری از والدین که خود نیز شاغل هستند وقت کافی برای تهیه صبحانه ندارند. اتفاقا تهیه صبحانه از آنجا که تنوع سایر وعده‌های غذایی را
